-
1 VÍKJA
* * *(vík; veik, vikum; vikinn), v.1) to move, turn, with dat. (sveinninn mátti hvergi víkja höfðinu);hann veik sér hjá dyrunum, he passed by the door;víkja e-m af hendi, to turn one off, dismiss;víkja e-u af sér, to decline (A. veik því af sér);víkja e-u til ráða (atkvæða) e-s, to hand it over to one’s decision;víkja tali, rœðu, máli til e-s, to turn one’s speech to one, address oneself to one;víkja til e-s, to mention, refer to (hefr hann svá kvæðit, at hann víkr til Ólafs konungs);víkja til við e-n, to broach it to one;víkja á e-t, to hint at (Þ. víkr á nökkut í Þorgeirsdrápu á misþokka þeira);víkja á við e-n = víkja til við e-n;víkja svá bœkr til, at, the books indicate that;2) to move, go (þeir víkja þegar eptir þessum mönnum);víkja aptr, to return (þeir víku aptr ok leita þeira);hann veik heim, he returned home;víkja til norðrættar, to trend north (þat ríki víkr til norðrættar);víkja inn til hafnar, to veer round and seek harbour (önnur skipin viku inn til hafna af leiðinni);víkja eptir e-m, to follow one’s example;víkja eptir e-u, to yield to (víkja eptir freistingu fjándans);3) impers. to turn, trend;landinu víkr til landnorðrs, the land trends to north-east;svá veik viðr veginum, at þar var hraungata mikil, the road was of this nature;nú veik svá við, at liðit fór yfir á eina mikla, now it came to pass;nú víkr sögunni vestr til Breiðafjarðardala, now the story turns west to B.;en þar veik annan veg af, it turned out quite another way;4) refl., víkjast, to turn oneself;víkjast aptr, to return;hón sat ok veikst eigi, she sat and stirred not;víkjast eptir e-u, to turn after, imitate;víkjast undan e-u, to evade, decline;víkjast undan við e-n, to refuse one;víkjast undir hlýðni við e-n, to do homage to;víkjast við e-t, to respond to (kvað hann vel hafa vikizt við sína nauðsyn).* * *older vikva, MS. 325. 76; the spelling with y is curious; pres. vykr, Hom. (a very old vellum); pret. veyk, Ó. H. 174. l. 9, Mork. 171. l. 34; ykva, q. v., also occurs (vi = y); pres. vík; pret. veik, veikt, veik, pl. viku; subj. víki; imperat. vík (víktu); part. vikinn; a pret. vék (like sté, hné, from stíga, hníga) has prevailed in mod. usage (vék, lék, Úlf. 3. 34), but is hardly found in old writers: [Dan. vige; Swed. vika.]B. To move, turn; veik hann þaðan ok kom fyrir konung, Stj.; hann veik þá upp á hálsinn, Gullþ. 61 new Ed.; víkr hann út á borgar-vegginn, Fms. x. 238; Þórir veik aptr til Jómalans, Ó. H. 135; þeir viku aptr ( returned) ok leita þeirra, Fms. ix. 54; hann veik heim, returned home, Ísl. ii. 202, v. l.; veik ek hjá ( I passed by) allstaðar er spillvirkja bælin eru vön at vera, Fms. ii. 81; þeir viku þá í Eystri-dali, ix. 233; es maðrinn výkr (sic) eptir teygingu fjándans, Hom. 216 (Ed.); þat skyldi eptir öðru líkja eðr víkja, Fms. v. 319; margir höfðingjar viku mjök eptir honum ( followed him) í áleitni við Harald, vii. 165; megu vér þar til víkja, we may call there, Grett. 5 new Ed.; víkja mörgum hlutum eptir þínum vilja, Fb. i. 320; Arnkell veik því af sér, A. declined, Eb. 122, Ld. 68; tók hann því seinliga ok veik nökkut til ráða bræðra sinna, Eb. 208; veik hann sér hjá dyrunum, Fs. 62; svá at sveinninn mætti hvergi víkja höfðinu, move with the head, i. e. turn, stir the head, Fms. ii. 272; engi maðr skal þér í móti víkja hendi né fæti, stir hand or foot against thee, Stj. 204; víkja hendinni, 581 (in mod. usage, víkja hvorki hendi né fæti, of a lazy person); hann veik honum frá sér, he pushed him off, Fms. ix. 243 (v. l.), Stj. 614; hann veik sér undan, turned aside, Bs. i. 861; vík (imperat.) hegat keri þínu, pass the beaker! Stj. 136; helgir feðr viku til bindendi níu-vikna-fóstu (dat.), 49.2. metaph.; veik hann til samþykkis við bændr ræðu sinni, Fms. ii. 35; hón veik tali til kóngs-sonar, she turned her speech to the king’s son, Pr. 431; var því vikit til atkvæða Marðar, Nj. 207; viku þeir til Haralds málinu, Fms. vii. 169; þessu veik hann til Snorra Goða, Eb. 84; ok forvitnask um þat er til hennar var vikit af þessum stórmælum, 625. 86; konungr tók vænliga á ok veik undir Gizur hvíta, Nj. 178, Fb. i. 273; veik hann á þat fyrir þeim, at …, he hinted at, Ld. 26; Þormóðr víkr á nokkut í Þorgeirs-drápu á misþokka þeirra, Th. hints at, Fbr. 24 new Ed.; hón veik á við Önund, at hón vildi kvæna Ólaf frænda sinn, Grett. 87; víkja svá bækr til, at …, the books indicate, Karl. 547; hélt Þorleifr á um málit en Arnkell veik af höndum, declined, Eb. 182.3. to trend; þat ríki víkr til norðrættar, Fms. xi. 230.4. to turn, veer, of a ship, better ykva; skútan renndi fram hart, ok varð þeim seint at víkja, Fms. vii. 202; ok (she) reist svá rúman krókinn at þeir fengu eigi at vikit, viii. 386; önnur skipin viku inn til hafna af leiðinni, ix. 310; lát víkja! víkja til, til at víkja, vi. 244, 262, l. c.; Þórðr veik frá ok ór læginu því skipi, vii. 113; viku þeir nú stöfnum, veered round, ix. 301; þá gátu þeir vikit jarls skipinu. viii. 386; þann hjálmun-völ, er hann hneigir ok víkr með hjörtum stór-höfðingja, Sks. 479 B: metaph., mátti Þórir eigi vikva skapi sínu til Magnúss, Fms. x. 411; þar veik annan veg, it took another turn, viii. 60; þat þóttusk menn skilja, at konungr viki meirr áleiðis með Gizuri the king was biassed towards G. þat allt er honum þótti svá mega, Sturl. iii. 91.II. impers. to turn, recede, trend; landi víkr, the land recedes, draws back, as one sails on, Orkn. (in a verse); þaðan víkr landi til landnorðrs, A.A. 289; feninu víkr at hálsinum upp, Eg. 582; svá veik viðr veginum, at þar var hraungata mikil, the road was thus shaped, Pr. 411; nú víkr sögunni vestr til Breiðafjarðar-dala, the story turns west to B., Nj. 2; en þar veik annan veg af, but it turned quite another way, Fms. viii. 60; nú veik svá við ( it came to pass) at liðit fór yfir eina á mikla, 33.III. reflex. to turn oneself; víkjask aptr, to turn back, Fs. 37: to stir, hón sat ok veiksk eigi, she sate and stirred not, Landn. 152; vikjask eptir e-u, to turn after, imitate, Fs. 4; víkjask undan e-u, to evade, shun, decline, Ld. 18, 42, Fms. xi. 94; hann víksk skjótt við þetta mál, respond to it, 27; kveðr hann vel hafa vikizk við sína nauðsyn, 29, i. 208; flestir menn vikusk lítt undir af orðum þeirra, Bs. i. 5; Íslendingar höfðu þá vikizk undir hlýðni við Magnús konung, Fms. x. 157; hann veiksk við skjótt, started at once, Hrafn. 18. -
2 víkja
[vi:kʲʰa]vík, veik (и vék), vikum, vikið1. vi1) двигаться; перемещаться, отправлятьсяnú víkur sögunni til… — (imp) теперь рассказ переносится обратно в…
2) отступать3) ( frá e-u) отступать(ся), отказываться (от чего-л.)ég vík ekki frá því — я остаюсь при своём мнении [решении]
4) ( fyrir e-m) уступать дорогу (кому-л.), отступать (перед кем-л.)víkja úr vegi — уходить с дороги, уступать дорогу
2. vt (D)1) двигать2) (e-m e-u, e-u að e-m) дарить, давать (кому-л. что-л.)3)víkja ræðu sinni til e-s — обращаться к кому-л.
□обращаться (к кому-л.)□ -
3 víkja
v (dat) (vík, veik, vikum, vikið)1. uhnout, hýbat se2. dát (malé dárky ap.) -
4 víkja á
-
5 víkja að
-
6 víkja við
1) ( e-u) повернуть (что-л.), дать (чему-л.) иное направление2) imp:þessu víkur svo við — это обстоит так, это таково
hvernig víkur því við? — в чём тут дело?, что причина этого?
-
7 víkja
гл. сильн. I поддаваться; v. aptr оборачиватьсяд-а. wīcan, д-в-н. wīhhan (н. weichen), ш. vika, д. vige, нор. vike; к vika -
8 víkja sér
см. víkja -
9 víkja af sér
það er vel af sér vikið — это сделано хорошо [быстро]
-
10 víkja e-m frá
(embætti)уволить (кого-л.) -
11 víkja sér frá
-
12 víkja sér undan
1) отпрыгнуть, увернуться2) отвернуться -
13 víkja aftur aî
-
14 víkja eîa skjótast undan
-
15 víkja frá, bregîa út af
-
16 víkja til hliîar
-
17 víkja úr starfi tímabundiî
-
18 viðvíkja
-
19 standa í/víkja úr vegi fyrir
in, out of the/someone's way -
20 ykva
* * *[see víkja], to veer, = víkja, q. v.; þá mælti Halldórr til þess manns er stýrði, ‘lát ykva’ (yqua Cod.) segir hann … Halldórr mælti öðru sinni, ‘lát ykva,’ Mork. 48; þess get ek um þá Dani, at þeir ykvi þangat flotanum til … stöðvask nú flotinn, þurfti víða til at ykva at taka menn, 58; (víkja, Fms. vi. l. c.); þeir gátu ykvið á jarls-skipinu, Fms. viii. 386, v. l.; skútan renndi langt fram, ok var seint at ykva, Frissb. 323; ykvið ér hvel-vögnum, Akv. 28.
См. также в других словарях:
Vik — Infobox Kommune name = Vik idnumber = 1417 county = Sogn og Fjordane landscape = Sogn capital = Vikøyri demonym = Vikje (male) Vikja (female) language = Nynorsk munwebpage = www.vik.kommune.no governor = Marta Finden Halset (Ap) governor as of =… … Wikipedia
weichen — Vst. zurückgehen std. (9. Jh., giwīhhan 8. Jh.), mhd. wīchen, ahd. wīhhan, as. wīkan Stammwort. Aus g. * weik a Vst. weichen , auch in anord. víkva, víkja (Auslaut sekundär umgebildet), ae. wīcan, afr. wīka. Außergermanisch sind vergleichbar… … Etymologisches Wörterbuch der deutschen sprache
Viking — For other uses, see Viking (disambiguation). Danish seamen, painted mid twelfth century … Wikipedia
Ascomanni — Das Gokstad Schiff, ausgestellt im Wikinger Schiff Museum in Oslo, Norwegen. Der Begriff Wikinger bezeichnet Angehörige von kriegerischen, zur See fahrenden meist germanischen Völkern des Nord und Ostseeraumes in der so genannten Wikingerzeit.… … Deutsch Wikipedia
Wikinger — Das Gokstad Schiff, ausgestellt im Wikinger Schiff Museum in Oslo, Norwegen. Der Begriff Wikinger bezeichnet Angehörige von kriegerischen, zur See fahrenden Personengruppen der meist germanischen Völker (es gab darunter auch Balten[1]) des Nord… … Deutsch Wikipedia
weik- — I. weik 1 Clan (social unit above the household). Oldest form *weik̑ , becoming *weik in centum languages. 1. Suffixed form *weik slā . villa, village, villain, villanelle, villein; bidonville, nasty, from … Universalium
weak — /week/, adj., weaker, weakest. 1. not strong; liable to yield, break, or collapse under pressure or strain; fragile; frail: a weak fortress; a weak spot in armor. 2. lacking in bodily strength or healthy vigor, as from age or sickness; feeble;… … Universalium
vicarious — (adj.) 1630s, from L. vicarius substitute, deputy (adj. and n.), from vicis turn, change, exchange, substitution, from PIE root *weik , *weig to bend, wind (Cf. Skt. visti changing, changeable; O.E. wician to give way, yield, wice wych elm; O.N.… … Etymology dictionary
wicker — mid 14c., wickerwork, from a Scandinavian source (Cf. M.Swed. viker willow branch ) akin to O.N. vikja to move, turn, Swed. vika to bend, and related to O.E. wican to give way, yield (see WEAK (Cf. weak)). The notion is of pliant twigs … Etymology dictionary
wicket — noun 1》 Cricket each of the sets of three stumps with two bails across the top at either end of the pitch, defended by a batsman. ↘the prepared strip of ground between these two sets of stumps. ↘the dismissal of a batsman. 2》 a small door … English new terms dictionary
u̯eik-4, u̯eig- — u̯eik 4, u̯eig English meaning: to curve, bend; to go round, to exchange Deutsche Übersetzung: 1. “biegen, winden”; also von drehender, schwingender (then ũberhaupt rascher) Bewegung as well as vom hastigen Sich zurũck Biegen,… … Proto-Indo-European etymological dictionary